لاستیک جهت دار (Directional Tire) نوعی تایر است که طراحی آج و ساختار آن به گونهای است که برای چرخش در یک جهت مشخص بهینه شده است.
این نوع لاستیکها به منظور بهبود عملکرد در شرایط مختلف، به ویژه در جادههای مرطوب، طراحی شدهاند. الگوی آج آنها معمولاً به شکل “V” یا “پیکان” است که آب را از زیر لاستیک خارج میکند و خطر هیدروپلنینگ را کاهش میدهد.
برای نصب صحیح لاستیک جهت دار ، باید به جهتنمای روی دیواره تایر توجه کرد تا در جهت درست قرار گیرند، زیرا نصب نادرست میتواند عملکرد لاستیک را کاهش دهد و موجب سایش نامتوازن آن شود.
در این مقاله به بررسی کامل لاستیک جهت دار، مزایا، عملکرد و طریقه نصب آن خواهیم پرداخت.
در عین حال شما میتوانید در مقاله انواع آج لاستیک با مدلهای دیگر آج و مشخصه های آنها بیشتر آشنا شوید.
ویژگیها و عملکرد لاستیک جهت دار
لاستیک جهت دار دارای ویژگیها و عملکرد خاصی هستند که آنها را برای شرایط مختلف جادهای بهینه میسازد. این ویژگیها و عملکردها عبارتند از:
︎طراحی الگوی آج خاص:
لاستیک جهت دار دارای الگوی آج به شکل “V” یا “پیکان” است. این طراحی به منظور هدایت آب به خارج از زیر لاستیک و بهبود چسبندگی در جادههای مرطوب است.
︎بهبود عملکرد در شرایط مرطوب:
الگوی خاص آج، آب را به سرعت از زیر لاستیک خارج میکند و خطر هیدروپلنینگ را کاهش میدهد. این ویژگی باعث افزایش ایمنی در رانندگی در شرایط بارانی و مرطوب میشود.
کاهش سروصدا:
طراحی جهت دار آجها میتواند به کاهش سروصدای ناشی از تماس لاستیک با جاده کمک کند، که بهبود راحتی رانندگی را به همراه دارد.
بهبود کنترل و پایداری:
لاستیک جهت دار به دلیل طراحی خاص خود، کنترل و پایداری بهتری در سرعتهای بالا و در پیچها ارائه میدهند. این امر به ویژه برای خودروهای اسپرت و رانندگی پرسرعت مفید است.
تشخیص لاستیک جهت دار چگونه است؟
تشخیص لاستیک جهت دار از طریق بررسی الگوی آج و علامتهای روی دیواره تایر انجام میشود. لاستیکهای جهت دار دارای الگوی آج به شکل “V” یا “پیکان” هستند که به وضوح قابل مشاهده است.
علاوه بر این، روی دیواره تایرهای جهت دار، پیکان یا نشانههایی وجود دارد که جهت چرخش صحیح تایر را نشان میدهد. این نشانهها معمولاً با کلماتی مانند “Rotation” یا “Directional” همراه هستند.
هنگام نصب لاستیک، باید به این نشانهها توجه کرد تا تایر در جهت صحیح قرار گیرد، زیرا نصب نادرست میتواند عملکرد تایر را کاهش دهد و باعث سایش نامتوازن آن شود.
نصب صحیح لاستیک های جهت دار
نصب صحیح لاستیک های جهت دار اهمیت زیادی دارد زیرا نصب نادرست میتواند عملکرد تایر را کاهش داده و باعث سایش نامتوازن شود. برای نصب صحیح لاستیک جهت دار، مراحل زیر را دنبال کنید:
︎شناسایی جهت چرخش
همانطور که پیشنتر گفته شد، روی دیواره بیرونی لاستیک، علامت پیکان یا نشانههایی مانند “Rotation” یا “Directional” وجود دارد که جهت صحیح چرخش تایر را نشان میدهد. قبل از نصب، این نشانهها را بررسی کنید تا جهت چرخش درست را شناسایی کنید.
قرار دادن لاستیک در جهت صحیح:
لاستیک را به گونهای روی چرخ نصب کنید که جهت چرخش مشخص شده روی تایر با جهت حرکت خودرو مطابقت داشته باشد. به عنوان مثال، اگر پیکان روی لاستیک به سمت جلو است، باید تایر به گونهای نصب شود که هنگام حرکت خودرو، پیکان به سمت جلو باشد.
︎نصب روی محورهای مناسب:
اگر لاستیک جهت دار است، باید مطمئن شوید که هر تایر در محور و سمت درست خود نصب شود. معمولاً تایرهای جلو و عقب باید به درستی جابجا شوند تا جهت چرخش آنها حفظ شود.
︎کنترل نهایی:
پس از نصب لاستیکها، یک بار دیگر جهت چرخش تایرها را بررسی کنید تا مطمئن شوید که همه تایرها به درستی نصب شدهاند.
با پیروی از این مراحل، میتوانید از عملکرد بهینه و طول عمر بیشتر لاستیک های جهت دار خود اطمینان حاصل کنید و همچنین ایمنی رانندگی را افزایش دهید.
جابجایی لاستیک های جهت دار
تفاوت اصلی الگوی جابجایی لاستیک های جهت دار با دیگر لاستیکها در نحوه و محدودیت جابجایی آنها است. لاستیک جهت دار به دلیل الگوی آج خاص و جهت چرخش مشخص، فقط میتوانند در جهت مشخص شده روی دیواره تایر نصب شوند.
این به معنای آن است که هنگام جابجایی لاستیکهای جهت دار، نمیتوان آنها را به راحتی بین چپ و راست جابجا کرد، زیرا این کار میتواند جهت چرخش تایر را تغییر داده و عملکرد آن را کاهش دهد. به جای این کار، این لاستیکها فقط میتوانند از محور جلو به عقب و بالعکس جابجا شوند.
در مقابل، لاستیکهای غیر جهتدار و لاستیکهای نامتقارن (asymmetric) انعطاف بیشتری در جابجایی دارند و میتوان آنها را به راحتی بین محورهای جلو، عقب، چپ و راست جابجا کرد، زیرا طراحی آج آنها
نیازی به جهت خاصی برای چرخش ندارد. این تفاوت در جابجایی، تاثیر مستقیمی بر نحوه نگهداری و تعویض لاستیکها دارد و باید در هنگام سرویس دورهای خودرو مورد توجه قرار گیرد.
بیشتر بدانید: جابجایی لاستیک های عقب و جلوی خودرو
نصب نادرست لاستیک جهت دار و مشکلات آن
نصب نادرست لاستیکهای جهتدار میتواند مشکلاتی را به همراه داشته باشد. در صورت نصب خلاف جهت توصیه شده، عملکرد لاستیکها به طور قابل توجهی کاهش مییابد، به ویژه در شرایط مرطوب و بارانی، که ممکن است منجر به کاهش چسبندگی و افزایش خطر هیدروپلنینگ شود.
علاوه بر این، نصب نادرست میتواند باعث سایش نامتوازن و سریعتر آجهای لاستیک شود، که عمر مفید لاستیکها را کاهش میدهد و هزینههای تعویض زودهنگام را افزایش میدهد.
همچنین، این موضوع میتواند منجر به کاهش کنترل و پایداری خودرو در هنگام رانندگی، به ویژه در پیچها و سرعتهای بالا شود، که به طور کلی ایمنی راننده و سرنشینان را به خطر میاندازد.
لاستیک جهت دار برای چه کاربردی مناسب تر است؟
لاستیکهای جهت دار به دلیل طراحی خاص و ویژگیهای عملکردی خود، برای شرایط رانندگی مرطوب و بارانی بسیار مناسبتر هستند.
همانطور که پیشتر اشاره شد، الگوی آج این نوع لاستیک، به شکل V یا پیکان است که سبب میشود آب را به طور مؤثری از زیر لاستیک خارج میکند، که باعث کاهش خطر هیدروپلنینگ و بهبود چسبندگی میشود. علاوه بر این، لاستیکهای جهت دار برای رانندگی با سرعت بالا و خودروهای اسپرت ایدهآل هستند، زیرا طراحی خاص آج و ساختار تقویت شده آنها کنترل و پایداری بهتری در سرعتهای بالا ارائه میدهد.
این لاستیکها همچنین برای جادههای پیچ دار و کوهستانی مناسباند، زیرا پایداری و کنترل بیشتری در پیچها فراهم میکنند. به طور کلی، لاستیکهای جهتدار برای رانندگانی که به دنبال ایمنی و عملکرد بهتر در شرایط مختلف جادهای هستند، گزینه مناسبی محسوب میشوند.
نکاتی برای نگهداری و افزایش عمر مفید لاستیک جهت دار
برای افزایش طول عمر لاستیک جهت دار، همچون سایر لاستیک ها، روشهایی وحود دارد که برخی مشترک و برخی دیگر مخصوص این نوع لاستیک است. برای نگهداری و افزایش عمر مفید لاستیک های جهت دار میتوانید از روشهای زیر استفاده کنید:
︎تنظیم فشار باد مناسب:
فشار باد تایرها را به صورت منظم بررسی و تنظیم کنید. فشار نامناسب باد میتواند باعث سایش نامتوازن و کاهش عمر لاستیکها شود. استفاده از فشار باد توصیه شده توسط سازنده خودرو بهترین راهکار است.
︎ چرخش دورهای لاستیکها:
هر چند وقت یک بار لاستیکهای جلو و عقب را جابجا کنید. این کار به توزیع یکنواخت سایش کمک میکند. فراموش نکنید برای لاستیکهای جهتدار، باید مطمئن شوید که لاستیکها فقط بین محورهای جلو و عقب جابجا شوند و نه بین چپ و راست؛
︎تنظیم تراز و بالانس چرخها:
تراز و بالانس چرخها را به صورت منظم بررسی و تنظیم کنید. عدم تراز یا بالانس میتواند باعث سایش نامتوازن و زودرس لاستیکها شود.
︎رانندگی ملایم:
اجتناب از ترمزهای ناگهانی، شتابگیری سریع و پیچیدنهای تند میتواند به کاهش سایش لاستیکها کمک کند. رانندگی ملایم و مراقبت از لاستیکها در طولانی مدت تاثیر بسزایی دارد.
︎بررسی منظم لاستیکها:
لاستیکها را به صورت منظم بررسی کنید تا از وجود هرگونه ترک، برش یا سایش غیرمعمول آگاه شوید. در صورت مشاهده هرگونه آسیب، لاستیک را تعمیر یا تعویض کنید.
︎تنظیم مجدد زوایای چرخها:
زوایای چرخها (کمبر، کستر و تئو) را به صورت منظم بررسی و تنظیم کنید. تنظیم نادرست این زوایا میتواند باعث سایش نامتوازن لاستیکها شود.
توجه به بار و وزن خودرو:
از بارگذاری بیش از حد خودرو اجتناب کنید. بار زیاد میتواند فشار بیشتری به لاستیکها وارد کرده و باعث سایش سریعتر آنها شود.
با رعایت این روشها، میتوانید طول عمر لاستیکهای جهت دار خود را افزایش داده و از عملکرد بهتر و ایمنی بیشتر در رانندگی بهرهمند شوید.
معرفی برخی از تولید کنندگان برتر لاستیک های جهت دار در جهان
برخی از تولیدکنندگان لاستیک های جهت دار، از بزرگترین و معتبرترین شرکتهای تایرسازی در جهان هستند. این شرکتها به دلیل نوآوریهای مداوم و استفاده از فناوریهای پیشرفته، توانستهاند لاستیکهای با کیفیتی را تولید کنند که برای شرایط مختلف جادهای بهینه شدهاند. در زیر به تعدادی از این تولیدکنندگان اشاره شده است:
- میشلن (Michelin)
- ︎بریجستون (Bridgestone)
- ︎گودیر (Goodyear)
- ︎پیرلی (Pirelli)
- ︎کانتیننتال (Continental)
- ︎یوکوهاما (Yokohama)
- ︎هانکوک (Hankook)
- ︎فایرستون (Firestone)
- ︎کومهو (Kumho)
- ︎تویو (Toyo)
سخن آخر و جمع بندی مطلب:
در این مطلب با لاستیکی با ویژگی خاص با نام لاستیک جهت دار آشنا شدیم و دانستیم که این لاستیک با الگوی آج خاص خود که به شکل V یا پیکان است، برای بهبود چسبندگی و کاهش خطر هیدروپلنینگ در شرایط مرطوب طراحی شده است که کنترل و پایداری بیشتری را در سرعتهای بالا و جادههای پیچدار فراهم میکنند.
این تکنولوژی که در دهههای اخیر توسط تولیدکنندگان برجستهای مانند میشلن و بریجستون توسعه یافته است، نیاز به نصب صحیح جهت بهرهبرداری کامل از مزایای آن دارد. تاریخچه پیدایش این تکنولوژی به پیشرفتهای مداوم در صنعت تایرسازی برمیگردد؛ جایی که تلاش برای بهبود ایمنی و عملکرد رانندگی همواره در اولویت بوده است.